L İ D E R L İ K
L i d e r l i k vizyon oluşturma, ilham verme,yön belirleme, beraber olduğu kişilerin o yönde ilerlemelerini motive etme sürecidir.
Liderlik, geleceği şekillendirme kabiliyetidir.
Ön tekerlek nereye giderse, arka tekerlekte oraya gider.
LİDERLİĞİN ÖNEMİ
- Liderlik bir ihtiyaçtır
- Lider olmazsa doğal liderler çıkar, iş, uzlaşmadan-çatışmaya dönüşür.
- Lider örnek olur
- Lider sorumluluk alır.
LİDERLİĞİN ÖGELERİ
- İnsanlara değer vermek
- Görüş (vizyon) sahibi olmak
- Yanındakileri desteklemek ve motive etmek
- Güçlü bir ruh ve iradeye sahip olmak
- Etkilemek ve ikna edici iletişim becerisine sahip olmak.
- İyi bir lider olabilmek için iyi bir iletişimci olmak gerekir.
- İyi bir iletişimci olabilmek için iyi bir lider olmak gerekir.
LİDER KİMDİR?
Peter drucker: insanları arkasından sürükleyen.
Mandela: insanları çaktırmadan arkasından iten.
Montesquieu: güç’ü temsil eden. (elinde tutan)
Thrasymachus: sosyal düzeni belirleyen güçlü kişilerdir.
LİDER NEDİR?
Aktif Dinleyendir, Etkileyendir, Değişimin Öncüsüdür, Yaratıcıdır, Sorgulayandır, Motive Edicidir, Ekip Kurar, icraatı gösterişinden fazla olan kişidir.
Lider; “geleceği yaratmak ve karmaşıklığı yönetmek için ekipler kuran, bu ekipler marifetiyle örgütü etkileyen ve yönlendiren, değişime ve gelişime inanan ve bunu örgütünde uygulayabilen vizyon ve misyon sahibi kişidir.”
“Liderin bir tek tanımı vardır. Takipçisi olan liderdir”. P.DRUCKER
- Liderlik, “Sezgisel ve analitik düşünceyi tümüyle kullanarak yaratıcı olmaktır”, “İnsanları, belli bir amacı gerçekleştirmek için uzmanlık, empati gibi aktif, birbiriyle bütünleşen davranışlar sergileyerek etkilemektir”.
- “Amaç, kültür, strateji, temel kimlikler ve kritik süreçler gibi örgütü var eden akılcı ve iyi düşünülmüş eylemleri yönetmek, geleceği yaratmak ve ekip kurmaktır”
Liderlik Yaklaşımları
Özellikler yaklaşımı; liderlik daha ziyade kişisel özelliklerle açıklanmaya çalışılır.
Davranışsal yaklaşımlar; liderin neyi nasıl yaptığına odaklanılır.
Durumsal yaklaşımlar; değişik durum veya şartların değişik liderlik tiplerini zorunlu kıldığını varsayılır.
Liderin,
lideri izleyenlerin
grubun ve
örgütün yapısal karakteristikleri önem kazanır.
Çağdaş yaklaşımlar;
Karizmatik,
Dönüştürücü,
Etkileşimci ve
Vizyoner liderlik.
Liderlik…kendimize ve diğerlerine güç vermektir. Bir lider olarak, takımınızın ve bireylerinin siz onlara ATEŞ vermeden IŞIK vermeyeceğini bilmelisiniz. Siz, kendiniz motive olmadıkça başkalarını asla motive edemezsiniz.
- Başkalarıyla değil, kendinizle yarışın.
- Cezanız hoşgörü olsun.
- Ekip oluşturun, ekip ruhu yaratın.
- Değişim, gelişim, öğrenim atmosferi yaratın.
- Doğru iş+doğru zaman+doğru yer formülünü uygulayın.
- Güvenin, güvendiğinizi hissettirin.
- İnandıklarınıza inandırın.
- Akıl ile kalbi birleştirin.
- Gelecek zamanda düşünün.
- Düşünce hızında çalışın.Değişmeyen tek şey değişimdir.
Birlikte çalıştığınız insanlar,size inanıyor ve güveniyorsa, Vizyonunuzu, İşe yönelik heyecanınızı, inanç ve tutkularınızı paylaşıyorlarsa,
akıllar kadar duygulara da sesleniyorsanız,
yüzünüzü geçmişe değil, geleceğe dönük olarak yaşıyorsanız,
doğru cevaplar yerine, doğru sorulara odaklanıyorsanız, zayıf yönlere değil güçlü yönlere,
tehditlere değil fırsatlara odaklanıyorsanız,
SİZ LİDERSİNİZ.
Liderlik farklılıktır. Liderden farklı şeyler beklenir. Liderlik parmak izi gibi özeldir.
3 tür lider vardır.
– Kuralları benimseyen, – Suyu akıtan liderler…
– Kuralları yapan, – Suyu tutan liderler…
– Kuralları kırıp atan. – Suyu biriktiren liderler…
LİDERLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
- Gerçek işler yapan, üretken olan.
- Hukuka, köklere ve mirasa saygı gösteren.
- Uzun bir eğitim sürecinin ürünü olan.
- Yeteneklerini, zamanını ve diğer kaynaklarını kullanarak insanlara yardımcı olmayı seven.
- Sahip olmak ve elde etmeyi değil, olmak ve oluşmakla ilgilenen.
- İlişkilerini koruyan ve geliştiren.
- Yüksek düzeyde kendine güvenen ve ölçülü riskleri göze alabilen.
- Herkese özellikle de yetersizlikleri olanlara sevgi ve saygı gösteren.
- Gerektiği kadar alçakgönüllü ve hakça bir otoriteye saygılı olandır.
POTANSİYEL LİDERLER İÇİN TEMEL ÖZELLİKLER
- İyi bir hafıza ile desteklenmiş akışkan bir zeka,
- Yoğun merak ve bilgi arzusu,
- Net ve güçlü değerlere dayanan bir davranış tarzı,
- Yüksek düzeyde kişisel enerji,
- Sürekli büyümeye ve geliştirmeye yönelik yetenek,
- İstek ve vizyon,
- Başkaları ile etkin duygu ve düşünce aktarımına dayanan haberleşme becerisi,
- Kendini izleyenlerin mutlu hissetmelerine imkan verecek çekicilik…
LİDERİN NİTELİKLERİ
- Vazgeçilmez dürüstlük.
- Vizyon sahibi olma.
- İkna gücü.
- Sürükleyicilik.
- Yüksek enerji.
- İş önceliklerinde ustalık.
- Kararlı çalışkanlık.
- yenilikçilik ve yaratıcılık.
- Hedefe yönelik olmak.
- İçten gelen ve bulaşıcı
- Mantıklı kalabilmek.
- Başkalarının yetişmesine ve
- Başarmasına yardım arzusu.
LİDER, Buzdağının görünmeyen yüzüne müdahale ederek, algıları ve duyguları yönetmeyi bilir.
LİDERİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNDEN BAZILARI
- Kendini kabul ettirme
- Sosyallik
- Kavrayışlılık
- Uzlaşabilirlik
- Güvenilirlik
- Analitik ve duygusal zeka
BİR LİDERİN DİĞERLERİ KARŞISINDA ONURUNU VE GÜCÜNÜ ARTTIRACAK
ÖZELLİKLER
- İkna,
- Sabır,
- Kibarlık,
- Öğretebilirlik,
- Kabul edicilik,
- Yüzleşme,
- Duyarlılık,
- Açıklık,
- Tutarlılık,
- Bütünlük,
SİZCE!..
- İyi bir liderin takım arkadaşları ile ilişkisi ve yaklaşımı nasıl olmalıdır?
- İnsanları, daha fazla çalışmaları, daha gayretli ve daha başarılı olmaları için nasıl etkilersiniz?
- Sizi desteklemelerini nasıl sağlarsınız?
- Önerdiğiniz işle ilgilenmelerini ve önemsemelerini nasıl başarırsınız?
Tabi ki, onları önemsediğinizi göstererek…
AŞAĞIDAKİ SORULARI YANITLAYINIZ
- Ben etkin bir liderim, çünkü; profesyonel olarak en önemli özelliklerimden birisi………
- Geliştirmem gereken liderlik becerisi………
- Daha etkili bir lider olabilmek için………..….
Liderliğinizi geliştirmenin yolları
Başarılı liderlerin nasıl düşündüklerini öğrenin.
- Başarılı insanların yaptıklarını yapın.
- Liderlik niteliklerinizi geliştirin.
- Yeteneğe sahip olmak iyi bir şeydir. Ama gerçek sınav, başkalarının yeteneklerini ortaya çıkarabilmektir. (Takım)
İYİ BİR LİDER, TAKIM ARKADAŞLARININ;
- Fikirlerini almalı,
- Karar alırken söz hakkı vermeli,
- Onlara değer vermeli ve bunu da göstermeli,
- Olaylar karşısında duygularını kontrol etmeli,
- Kendisi ile yüzleşebilmeli,
- Problemini kendi içinde çözmeli,
- Kararlarını etki altında kalmadan vermeli ve hayata geçirmeli,
- Kişilere karşı olumlu bir tavır içinde olmalı,
- Çalışmalarında heyecan yaratmalı ve bu heyecana takım arkadaşlarını da katmalı,
- Takım arkadaşlarını önemsediğini hissettirmeli,
- Takdirlerini içtenlikle ifade etmeli,
- Onları motive etmeli ve enerjilerini arttırmayı bilmeli,
- Takım arkadaşlarına güvenmeli ve sorumluluk vermeli,
- Zorluklarla mücadele etmeli,
- Yılmamalı,
- Kararlı olmalı,
- Dürüst davranmalı,
- Takım arkadaşları ile ilişkilerini daima genişletmelidir.
LİDER OLMAYA LAYIK BİR KİŞİ
- Yardımcılarının beceriksizliğinden,
- İnsanların nankörlüğünden ve
- Toplumun kendisini takdir etmemesinden
- Hiçbir zaman şikayet etmez,
- Bunlara göğüs gerer, cesareti kırılmaz ve yenilgiyi kabullenmez.
- Bunlar, gücün gerçek kanıtıdır.
‘Kötümser, rüzgârdan şikayet eder. İyimser, geçmesini umar. Lider, yelken açar.’ John C. Maxwell
LİDERLİK VE YÖNETİM
Liderlik, yeni bir şey başarma sanatıdır.
Yönetim ise mevcudu kontrol etmektir.
YÖNETİCİ – LİDER FARKI
Yöneticiler işlerini doğru yapar, Liderler doğru işleri yapar.
Yönetici itilaflar ile, Lider değişiklikler ile başa çıkar. Warren Bennis – Burt Natus
YÖNETİCİ
- Doğrudan yönetir.
- Kendisinden istenen şeyi yapar.
- Kalıplara göre davranır.
- Aklını kullanır.
- IQ’ya inanır.
- Çalışanları yönetir.
- Kişiyi ve performansını birlikte eleştirir.
LİDER
- Koçluk ederek yönetir.
- Yapılabilecek en iyi şeyi yapar.
- Yaratıcıdır.
- Duygularını ve aklını birlikte kullanır.
- IQ’ya inanır.
- Çalışanları yanına alıp örgütü yönetir.
- Kişiyi değil, performansını eleştirir.
Her yönetici lider değildir, ama Her lider aynı zamanda yöneticidir.
Bazı düşünürlerin kısa ama öz tanımları:
Liderlik, tıpkı güzellik gibidir, tanımlanması zordur ama karşılaşıldığında hemen
anlaşılır.’ Warren Bennis
‘İnsanlara öncülük etmek için, yanlarında yürü çünkü en iyi liderler varlıkları
hissedilmeyenlerdir. LAO-TZU
“Sürüyü arkasından getiren, ördeğin sesi değil, uçuşudur.” Çin Atasözü
Liderin en önemli özelliği gözlem yeteneğidir. Çünkü gördüğünüz kadar vizyonunuz olur.
Liderler başka liderlerin olmadığı anlarda çıkarlar.
Geldiğiniz yere sakın bakmayın, baktığınız yere durmadan gidin = VİZYON
ETKİN LİDERLİĞİN İKİ TEMEL KOŞULU
- Etkin Kişilik : Sağ beyinin değerli verilerini kullanarak, Sol beyinin onaylayacağı yönde davranmak
- Etkin İletişim : “Başkalarını Doğru Okumak ve kendimizi başkalarına Doğru İfade edebilmek”.
ETKİN BİR LİDER
- Vizyon sahibidir
- Misyon Belirlidir
- Prensiplerini kavramsal hale getirmiştir.
- Kurum Kültürü
- Sistematik düşünce
- Çalışanın motivasyonu
- Yapılanma
Etkin liderin sorumluluklarıdır.
VİZYON
Liderin en önemli özelliği, gözlem yeteneğidir. Çünkü, gördüğünüz kadar vizyonunuz olur.
Geldiğiniz yere sakın bakmayın, Baktığınız yere durmadan gidin = vizyon
“ Değişimi görmeyen başarıya ulaşamaz ” Claus Moller
LİDERİN VİZYON VE MİSYONU
- VİZYON: Her hal ve şartta Dünya’yı değiştirmeyi öngörür. Gerçekleşmesi için çok güçlü arzu duyduğumuz bir durum veya olaydır.
- MİSYON: Vizyonun gerçekleşmesi için gereken değerleri ortaya koyar, ne yapılacak sorusuna cevap arar.
- PRENSİPLER: Güven, dürüstlük, gerçekçilik, adalet, bütünleşme, sadakat.
BİR KURULUŞUN VİZYON BİLDİRGESİ
- Kısa ve anlaşılabilir
- Gelecekteki gelişmeleri öngörür
- İdeal durumları tanımlayıcı
- Bütün çalışanlara hitap edebilir
- Çalışanları motive edici ve gayretlendirici olması gerekir.
ETKİN MİSYON
- Gerçekçi
- Yeterli
- Cesaretlendirici
- Katkılara açık
- Yalın
- Kısa
- Öz
- Yönlendirici olması gerekir.
PRENSİPLER
- Güven
- Dürüstlük
- Gerçekçilik
- Bütünleşme
- Saygınlık
- Bağlılık
- Sadakat gibi değerlerle ve,
- Kalite
- Sürekli Gelişim
- Proses Geliştirme
- Sistematik Düşünce
- gibi paradigmalar oluşturmak durumundadır.
Vizyon : Müşterilerimizin ihtiyaçlarını karşılamak üzere, makul fiyatlı, üstün nitelikli ürünler imal etmek ve bu işi küresel perspektifte gerçekleştirmektir.
Misyon :
- Özgün olmak
- Hükümetlere bel bağlamamak
- Kendimiz için çalışmak
- Taklitle değil kendi öz teknolojinizle gelişmek
İYİ BİR TAKIM OLUŞTURMAK
TAKIM ÇALIŞMASINDAN İSTENİLEN VERİMİ ALMAK İÇİN, TAKIMI OLUŞTURURKEN DİKKATLİOLUNMASI GEREKEN EN ÖNEMLİ NOKTA İNSANLARA VERİLEN ROL DAĞILIMI VE ÖNCÜSEÇİMİ.
EĞİTİMİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
TAKIM OLUŞUMUNUN VE ÇALIŞMASININ HER AŞAMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE GÖZDEN GEÇİRİLMESİ, ÖZELLİKLE İLERİDEKİ ÇALIŞMALAR İÇİN ÇOK FAYDALI OLUR.
İYİ BİR TAKIMIN OLUŞMASI VE ÇALIŞMASI
SORGULAMA
BİLGİ TOPLAMA, FİKİR YARATMA VE TEST ETME, OLANAKLARI ARAŞTIRMA VE SUNMA, YENİ YAKLAŞIMLARIN UYGULANABİLİRLİĞİNİN TESPİTİ,İŞLERİN YÜRÜMESİ İÇİN ORGANİZASYON YAPMA VE UYGULAMA, HİZMET ÜRETİMİNİN YAPILMASI, SİSTEMLERİN NASIL ÇALIŞTIĞININ KONTROL EDİLMESİ, İŞLEMLERİN VE STANDARTLARIN KORUNMASI VE SÜRDÜRÜLMESİ, BAŞKALARININ ÇALIŞMALARI İLE BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ VE İŞBİRLİĞİ YAPILMASINI KAPSAR.
ÇOK SESLİLİĞE DEĞER VERME
EN İYİ SONUÇLARIN ÇIKMASI İÇİN ÇOK FARKLI DÜŞÜNCELERİN BİR ARAYA GELMESİ GEREKİR, DİĞER YANDAN DA ÇOK SESLİLİĞİN KARGAŞAYA DÖNÜŞMEMESİ ÖNEMLİDİR.
İLETİŞİM KURMA
TAKIMI BİRBİRİNE BAĞLAYAN İLETİŞİMDİR. TAKIM İÇİNDEKİ İLETİŞİM DİNAMİKTİR. FARKLI İNSANLARLA FARKLI YOLLARLA İLETİŞİM KURABİLMEK, HERKESİ DİNLEMEYİ BİLMEK, PROBLEM VE ÇÖZÜM ODAKLI FİKİR PAYLAŞIMLARINI YÜRÜTEBİLMEK GEREKİR.
TAKIM ÇALIŞMASININ ORTAYA ÇIKARACAĞI SONUÇLAR
- VERİMLİLİK ARTIŞI
- MALİYETLERİN AZALMASI
- ÇALIŞANLARIN MORALİNİN YÜKSELMESİ
- REKABET GÜCÜNÜN ARTMASI
- KALİTENİN ARTMASI
- ÇALIŞANLARIN SOSYAL İHTİYAÇLARININ GİDERİLMESİ
- ORTAK AMAÇLAR ETRAFINDA YOĞUNLAŞMA
- YAPILAN İŞİN DAHA ZEVKLİ HALE GELMESİ
- İLETİŞİMİN ARTMASI
- SİNERJİ YARATMASIDIR.
Bir gemi mi yapmak istiyorsunuz? Yapılacak işleri paylaştırıp emirler yağdırmak yerine ; İnsanların, görkemli denizlerin sonsuzluğuna açılmak için yanıp tutuşmalarını sağlayın.
Hiç kimse basit bir uçak ile modern bir jet uçağını idare etmenin aynı şey olduğunu iddia edemez.
Yine hiç kimse doktor olmadan herhangi bir ameliyat yapmayı da düşünemez.
Ancak ;
Bir işletmede mesleği ne olursa olsun, herkes insanları idare etme konusunda en basit bilgilere dahi sahip olmadan onların başına geçmede hiçbir sakınca görmez.
Everest tepesinin yüksekliği her yıl 4 mm. artmaktadır. Bu ne demektir ?
Bu dağa tırmanan bir kişi, beş yıl sonra tekrar tırmanacak olsa 20 mm. daha yukarı tırmanması gerekecek.
Bu noktadan hareketle, bugün yapmakta olduğumuz ve başarılı olduğumuz işleri gelecekte aynı şekilde yapacak olursak, geride kalmış oluruz.
Midye Sendromu
- Dışında sert bir kabuk vardır. iki ağzı bir kapandı mı çakıl taşı gibi olur. çok serttir, hiçbir deniz canlısı bunu yiyemez.
- Midyenin hayatında alması gereken başlıca karar, nereye yerleşeceğiyle ilgilidir.
- Bu kararı aldıktan sonra artık midye kendisini bir kayaya çimento ile bağlanmış gibi yapıştırır ve hayatının geri kalan kısmını hiç hareket etmeden orada sürdürür.
Değişime karşı direnç göstermek
Midye sendromunun sizde var olup olmadığını değerlendirmeye yönelik küçük bir test
1- Karar alma gücünün büyük kısmını elimde tutmaktan hoşlanırım.
2-İnsanların bana karşı çıkmasından hoşlanmam.
3-Başkalarını dinlerken çoğu zaman son derece sabırsızlanırım.
4-Yaptığım şeyler çoğu zaman doğrudur.
5-Her zaman önceliklerimi tam açıklamayı başaramam.
6-Şirketin faaliyetleri ve finansal tablolarına ilişkin bilgileri kendime saklamaktan hoşlanırım.
7-İnsanlardan kuşku duyarım.
8-Kötü haber aldığımda büyük tepki gösterdiğim bilinen bir şeydir.
9-İnsanları benden yana ve bana karşı olanlar şeklinde değerlendirme eğilimim vardır.
10-İnsanların bana bağımlı olmasını tercih ederim.
11-Şirketin geleceğine ilişkin benim bakış açım ve başkalarının bakış açısı arasında büyük uçurum vardır.
12-İşler yanlış gittiğinde başkalarını suçlamaya yatkınımdır.
13-Çabucak savunmaya geçerim.
14-Kendi kararlarımın uygulanmasından hoşlanırım.
15-Başarılarımı hemen başkalarına duyurmak isterim.
Farkındalık ve düşünce üretmek liderin öncelikli özellikleridir. Liderlik, İcat ya da buluş değil, farketme yeteneğini geliştirmektir.