Sunum;
Okuma, yazma, dinleme, konuşma ve araştırma becerilerini içine alan, belirli bir amaca yönelik, sözel ve görsel etkileşimi ifade eder.
Etkin sunum ;
Sözel/ yazılı ifade, anlamlı beden dili ve teknolojik görsel- işitsel araçların desteği ile gerçekleşir.
Sunucu;
İzleyenleri, kendinden emin ve ikna edici biçimde bilgilendirmek sureti ile onları yönlendirebilir ve etkileyebilir.
Sunum hazırlama;
Ne tür bilgi? Neden? Kimlere? Nerede? Ne zaman? Hangi destek araçlarıyla? Nasıl?
Sunumlar üç aşamada gerçekleşir.
Hazırlanma/ planlama
Sunuş/ etkileşim
Özetleme / geri besleme
Hazırlanma/ planlama yöntemleri
Sunumların dikkatli planlanması bilginin doğru ve kolay anlaşır olmasını sağlar. Bilgilendirme, tanıtım veya ikna etme amacınıza da yardımcı olur.
Amaç, içerik ve organizasyon
Giriş
Katılımcılara, ”hoş geldiniz” mesajıyla başlamak, kendimizi tanıtım; konuyu, amacı, sunumun ana hatlarını belirtmek
Gelişme
Örneklerle konu/ savın güçlendirilmesi .
Sonuç
Ana hatları/ başlıkları tekrar hatırlatmak katılımlarına teşekkür etmek ve soruları yanıtlamak.
Anlatımı güçlendirecek görsel malzemeler
- Diyagramlar
- Tablo / haritalar
- İstatistikler/ ölçümler
- Resimler
- Posterler/ resim kartları
- Filmlerden kesitler/ müzik
- Örnek nesneler
Fiziki ortam ve teknolojik donanım (en az üç gün önceden hazırlıklara başlanmalı)
- Sunumun yapılacağı mekan
- Aydınlanma
- Hareket alanı
- Oturma planı
- Kullanılacak araç – gereç
- Akustik düzen / ses ayarlamaları
Katılımcı/ izleyicilerin tanımı (sunum öncesi) hitap edeceğiniz grup kimlerden oluşuyor ?
- Yaş/ cinsiyet dağılımı
- Grubun büyüklüğü/ katılımcı sayısı
Katılımcıların bilmesi gerekenler neler? Bildikleri neler?
- İçerik ve yöntem hakkında katılımcı beklentileri neler?
- Katılımcılar konuya ne kadar hakim – konuyu kavrama için hazır oluş durumları ne düzeyde?
- Katılmcıların ilgi alanları/ uzmanlık konuları/ tercihleri neler?
Sunumda hazırlık konuları:
- Sözel ve bedensel iletişimin
- Görüntü/ davranışın
- Katılımcıların ilgisinin arttırılması, konunun içinde yaşatma
- Bilgi ve mesajın açık, net, tutarlı ve beğenilir biçimde verilmesi
- Zamanlamanın belirleme
Belirli soruları yanıtladıktan sonra yöntem saptama:
- Ana tema,
- Konu,
- Sunum çeşidi
- Amaç bireysel mi?(30’) grup sunumu mu?(50’)
- Sunum planı
Sunucunun hazırlanması
- Vücut dilini, mimikler, el, kol hareketlerinin uyumlu kullanımı
- Zamanlamanın belirlenmesi
- Doğru telaffuz
- Görünüş ve giyim
- Slaytların doğru sıralanması ve akış planı
Sunucunun uygulaması gereken yöntemler
- İlk izlenim
- Göz teması
- Ses ve nefesin kullanımı
- Vurgu ve tonlama
- Vücut dili
- Görsel araçların kullanımı
Sunucunun sunumlarda ; yapması gerekenler
- Konuşmanızı düzenli ve tutarlı bir şekilde düzenleyin.
- Konuşmanızı en az üç kez prova edin.
- Adınızı, soyadınızı ve konumunuzu vererek kendinizi tanıtın.
- Sunumunuzun ana hatlarını öğretim üyesi/ uzman kişiye sunum öncesi verin.
- Dinleyicileriniz ile göz teması içinde bulunun ve beden dilinize dikkat edin.
- Her bölümün başlığının yeterince açıklayıcı olmasına dikkat edin.
- Görsel malzemelerinizle sözlü anlatımınız arasında denge olmasına dikkat edin.
- Konuşmanız süresince görsel malzemelerinize işaret edin.
- Sesinizin vurgularında ve tonlamada önem ve tekrarlama için içeriğe uygun değişiklikler yapın.
- Zamanınızı iyi kullanın.
Yapmaması gerekenler
- Kolay okunmayan görsel malzeme kullanmayın.
- Görsel malzemeyi çok fazla yazılı metinle, resimlerle veya çok farklı renklerle doldurmayın.
- Görsel malzemeyle ilgili olmayan bir konudan bahsetmeyin.
- Dinleyicilere sırtınızı dönmeyin.
- Çok hızlı, çok yavaş ya da okuma biçiminde monoton bir şekilde konuşmayın.
- Sunum boyunca kartlar üzerindeki notlarınızdan okumayın.
- Gösterilen pp slayt üzerinde yazılı olan cümlelerin tıpa tip aynısını konuşmanızda kullanmayın.
Başarılı Bir Sunumda Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar :
Konuşmacı sahnede düzgün görünmelidir.
· Doğal rol yapmalıdır.
· Okuma değil yorum yapmalıdır.
· Konuşmaya hemen başlamamalıdır.
· Konuşmaya başlamadan önce ortamı tanımalıdır.
· Durağan (tekdüze) olmamalıdır.
· Antipatik olmamalıdır.
· Konuşma masasında bir şeyler bulundurmalıdır.
· Gerekirse konu başlıklarını kendi stiline göre kağıtlara yazmalıdır.
· Dinleyicilerle göz kontağı kurmalıdır.
· Kelime hazinesi fazla olmalıdır.
· Konuşma içinde havayı dağıtmak için küçük şakalar yapmalıdır.
· Konuyu renklendirmelidir.
· Konuşma süresini iyi planlamalıdır.
· Ayakta konuşmaya özen göstermelidir.
· Konuşma sonunda vurucu bir mesajla veda etmelidir.(güçlü sonuç)
Powerpoint Sunum İlkeleri
1. Sunumun ilk slaytı kapak sayfasına benzetilebilir. Burada konu başlığı ve hazırlayan(lar)a ait bilgiye yer verilir.
2. İkinci slayt, içindekiler sayfasıdır. Burada üzerinde durulacak konu başlıkları maddeler halinde kısaca belirtilir.
3. Üçüncü slayt, giriş bölümüdür. Burada çalışmanın amacı kısaca açıklanır.
4. Amacın açıklanmasından sonra ikinci slaytta belirtilen konu başlıkları hakkında daha ayrıntılı bilgi verilir.
- Her alt başlık için yeni bir slayt oluşturulur.
- Bu yeni slaytlarda alt başlıklarla ilgili çok temel bilgi maddeler halinde verilir. Ancak her madde sözlü sunum sırasında açıklanır.
- Daha sonra gelişme bölümüne geçilir. Burada konu başlıkları ile ilgili ayrıntılı bilgi verilir.
- Her alt başlık için yeni bir slayt oluşturulur.
- Alt başlıklarla ilgili çok temel bilgi maddeler halinde verilir.
- Bu kısmın konu ile ilgili görsel materyallerle (resim, grafik, animasyon, harita vb.) desteklenmesi sözlü sunumun etkisini artırır.
5. Slayt sayısı sunum süresine göre ayarlanmalıdır. Örneğin; on dakikalık bir sunum için en fazla 15 slayt uygun olacaktır.
6. Sunumun sonuç bölümünde konuyu özetleyen (konuyu toparlayan) bir slayt hazırlanır.
7. Sonuç slaytından sonra kaynakçayı (bibliyografya) içeren slayt gösterilir. Bu slayt, yaptığımız çalışmanın ciddiyeti ve güvenirliği hakkında bilgi verecektir.
8. Sunumun bir teşekkür slaytı ile kapatılması, izleyiciler üzerinde olumlu etki bırakır.
9. Slaytlarda kullanılan renklerin uyumlu olmasına ve gözü yormamasına dikkat edilir.
10. Zemin rengi ile yazı renginin birbirine zıt olan (siyah – beyaz, lacivert – açık mavi gibi) tonlardan seçilmesi gerekir.
11. Slaytların izleyiciler tarafından rahatlıkla okunabilmesi için yazı boyutu: başlıklar için 44 boyut, maddeler için 32 boyut uygun olacaktır.
12. Slaytlarda kullanılan yazı tipinin gözleri yormaması için “arial” gibi okunaklı olması gerekir.
13. Slaytlar arasında resim varsa, resmi gösterirken arka planda müzik kullanılabilir.
14. Sunumlar dilbilgisi hatası içermemelidir.
15. Dinleyicilerin, sunumu daha kolay izleyebilmeleri ve gerektiğinde not alabilmeleri için powerpoint slaytlarından oluşan çıktılar dağıtılabilir. Yeterli sayıda çıktı hazırlamak için olası izleyici sayısı hakkında önceden bilgi edinilmelidir.
16. Powerpoint sunumlarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesi yazılı rapordaki bilginin slaytlara aynen aktarılmamasıdır.
17. Powerpoint slaytlarında aktarılmak istenen bilgi, maddeler halinde özetlenir. Bu maddeler, sözlü olarak açıklanır.
18. Hazırlık sonucunda bir deneme yapılarak, sunumun kaç dakika sürdüğü, vurgulanmak istenen her nokta kontrol edilmelidir.
19. Sunumdan önce, bir yedek kopya alınarak çıkabilecek aksilikler engellenebilir.
20. Yansı en fazla 6 – 8 satır, her satır 6 – 8 kelimeden oluşmalı, yansı kenarlarından 1’er cm. içerden başlanmalıdır.